Γιατάκια και «φωλιέs» του Μάρτη

Οχι βέβαια πως οι μέρες και οι νύχτες του λαγού δεν έχουν πάντα τους κινδύνους τους, αλλά τουλάχιστον ο «γκέκας» και ο κυνηγός που έρχεται πίσω του δεν συγκαταλέγονται ανάμεσά τους, αυτήν την περίοδο που ανοίγεται μπροστά μας... Σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα -μιας και η άνοιξη δείχνει τα πρώτα σημάδια της- οι θηλυκοί λαγοί θα επιλέξουν τα σημεία που θα γεννήσουν τα μικρά που κυοφορούν, πάντα κοντά στα μόνιμα γιατάκια τους και τους γνώριμους τόπους τους.

Οσο πιο «γλυκές» ημέρες ξημερώνουν, όσο πιο ήπιος είναι ο καιρός, τόσο πιο ανοιχτά μέρη θα επιλέξουν τα γιατάκια της γέννας τους! Πάντα όμως με σχέδιο αλάνθαστο, το ίδιο πανάρχαιο σχέδιο που επιτρέπει στον λαγό τη διαιώνιση του είδους του μέσα σε έναν εχθρικό κόσμο... Η λαγίνα ξέρει -και βρίσκει πάντα- τον τρόπο να προφυλάσσει τα μικρά της.

Μετά τις πρώτες μέρες θα τα μοιράσει σε διαφορετικές «φωλιές», ενώ η ακτίνα διασποράς των νεογνών θα είναι ευθέως ανάλογη με την ένταση των κινδύνων σε κάθε περιοχή. Οσο πιο πολλοί είναι αυτοί οι κίνδυνοι, τόσο μεγαλώνει η ακτίνα!

Υπάρχει μια ενδεικτική χωριάτικη παροιμία που συνήθως λέγεται όταν αδέλφια μένουν μακριά το ένα από το άλλο, σε διαφορετικές πόλεις και μακριά από το πατρικό τους σπίτι:

«Σκόρπισαν σαν του λαγού τα παιδιά»!

Και όσο πιο μεγάλος είναι ο αριθμός των αρπακτικών που γυροφέρνουν σε κάθε τοποθεσία, τόσο πιο μεγάλος ο βαθμός «ετοιμότητας» της μάνας που είναι έτοιμη κάθε στιγμή να παρασύρει με κάποιο «τέχνασμα» τον άρπαγα, προκειμένου τα μικρά να προλάβουν να μεγαλώσουν...

 Λούφα...
Μετά τη γέννησή τους και για αρκετό χρόνο μετά, τα λαγουδάκια μυρίζουν ελάχιστα, ακριβώς για να μη γίνονται εύκολα αντιληπτά από την αλεπού ή το κουνάβι! Κινούνται επίσης ελάχιστα, ώστε να μην μπορεί να τα ιχνηλατήσει και να φτάσει στη φωλιά κάποιο εδαφόβιο αρπακτικό, αλλά ούτε να γίνουν ορατά από τις καρακάξες ή τα γεράκια που «περιπολούν» στον ουρανό.

Υπάρχουν βέβαια φορές που κάποια από αυτά... ανευρίσκονται και «ξεκληρίζονται» από τα αρπακτικά που ειδικεύονται στο ψάξιμό τους. Αυτή είναι η αιτία που μάνα τους φροντίζει να τα σκορπίζει σε διαφορετικές φωλιές, ώστε ακόμα και αν βρεθούν κάποια, να μη βρεθούν όλα από την αλεπού, το κουνάβι ή τα τσοπανόσκυλα...

Συνήθως μάλιστα, τα «προδίδει» η ίδια η απροσεξία της μητέρας τους! Είτε γιατί έκανε κάποιο λάθος στο «πλέξιμο» των ιχνών της όταν πήγαινε από φωλιά σε φωλιά για να τα θηλάσει είτε γιατί καθυστέρησε να φτάσει για τον θηλασμό και τα μικρά βγήκαν έξω από το γιατάκι τους παρακινημένα από το ένστικτο της πείνας και την ανησυχία τους! Στις Ζώνες Εκπαίδευσης που επιτρέπεται η «εκγύμναση» των κυνηγετικών σκύλων, οι ενήλικες λαγοί ξεφωλιάζονται ευκολότερα αυτήν την εποχή.

Ο βασικότερος λόγος για να δικαιολογήσει κανείς αυτήν την ευκολία δεν είναι τόσο η ικανότητα του σκύλου, όσο η αυξημένη ετοιμότητα διαφυγής του λαγού! Η πληθώρα ιχνών σε μια περιοχή εξηγείται από την τακτική της λαγίνας να αφήνει ίχνη, εκεί που θεωρεί ότι πρέπει να παραπλανήσει τον ιχνηλάτη όταν εκείνος την πλησιάσει ξεδιπλώνοντας το «κουβάρι» του ντορού της...

 Τέχνασμα...
Ο θηλυκός λαγός θα φροντίσει να φύγει από το γιατάκι την κατάλληλη στιγμή, ώστε να προλάβει να δημιουργήσει και άλλα ίχνη, πολυπλοκότερα από αυτά που συνήθως κάνει όταν δεν έχει διάσπαρτα τα μικρά του κάπου κοντά!

Είναι μάλιστα συχνές οι φορές που επιλέγει να φύγει επιδεικτικά μπροστά από τη μουσούδα του σκύλου παρακινώντας την να την ακολουθήσει, και είναι απόλυτα κατανοητός ο λόγος που το κάνει αυτό.

Εκείνη τη στιγμή ο θηλυκός λαγός κάνει πάνω - κάτω ό,τι και η κλώσα πέρδικα, που προσποιείται την... τραυματισμένη προκειμένου να παρασύρει έναν εχθρό μακριά από τα αβγά ή τα μικρά περδικόπουλα...

Η λαγίνα δεν παρεμβάλλει μάλιστα εμπόδια στο οπτικό πεδίο μεταξύ του σκύλου και του εαυτού της στη διάρκεια της καταδίωξης, γιατί έχει λόγους να παρασύρει τον σκύλο μακριά, οπότε του προσφέρει ως «κίνητρο» τον εαυτό της! Οσο πιο πολλά είναι τα αρπακτικά σε μια περιοχή, τόσο πιο πολύ τολμάει η λαγίνα να πλησιάσει τις στάνες, τις αγροικίες ακόμα και τα ακριανά σπίτια των χωριών.

Το κάνει γιατί σε αυτά τα μέρη οι οσμές είναι πολλές και κρύβουν τη δική της, αλλά και γιατί οι άνθρωποι και τα τσοπανόσκυλα αντιπροσωπεύουν τώρα μικρότερο κίνδυνο από την αλεπού ή το κουνάβι.

Συχνά οι τσοπάνηδες βρίσκουν τώρα μικρούς λαγούς ακόμα και μέσα σε χώρους που έχουν περιφράξει τα ζώα τους.

ΤΟ ΓΝΩΡΙΖΑΤΕ;
Οταν ο μικρός λαγός είναι σε ηλικία ενός - δύο μηνών και μπορεί να τρέξει, αλλά δεν είναι σίγουρος ότι θα ξεφύγει, η συμπεριφορά του είναι τελείως διαφορετική από αυτή των μεγάλων λαγών...

Μέσα σε λίγα τετραγωνικά με πυκνή βλάστηση θα κάνει πολλούς κύκλους και ανάκατες διαδρομές.

Μετά θα κάνει μερικά μικρά σάλτα και θα βγει από την περιοχή με ασφάλεια, αφήνοντας τον νεαρό και άπειρο ιχνηλάτη κολλημένο στο ίδιο σημείο.

 Πηγή: http://www.ethnos.gr